Door Leendert Douma
De gezondheidszorg worstelt met personeelsproblemen. Werkgevers hebben moeite om de juiste mensen te vinden, terwijl werknemers, nieuwkomers of studenten zo snel mogelijk hun diploma willen halen. Ze geven de voorkeur aan een flexibele en vraaggestuurde opleiding. Floow biedt de oplossing. In de regio Rijnmond heeft het zich al bewezen, zoals docente Gézina Trouw en Verzorgende-IG Esmay Grootveld laten zien. Esmay rondde het programma niet in drie jaar af, maar in slechts negen maanden! Ze kan nu alle verpleegkundige handelingen uitvoeren bij haar werkgever Zuidwester.
Floow maakt onderwijs flexibel, waar zowel zorgorganisaties als werknemers baat bij hebben. Studenten zijn niet gebonden aan zomervakanties en ze hoeven niet op vaste data met hun studie te beginnen. Ze kunnen op elk moment van het jaar beginnen. Floow is een platform voor gepersonaliseerd leren, werken en innoveren. De applicatie en het curriculum zijn ontwikkeld in samenwerking met het Zadkine Zorg & Welzijn College in de regio Rotterdam-Rijnmond. Studenten werken in hun eigen tempo aan hun theorie via de Floow-app, terwijl ze hun praktische vaardigheden verfijnen in praktijklessen bij Zadkine. Beide aspecten worden beoordeeld op de niveaus 'brons', 'zilver' en 'goud' voordat ze worden toegepast op de werkplek.

Het praktijkonderwijs is net zo flexibel als de app, zoals Gezina Trouw laat zien. "Studenten zijn niet allemaal hetzelfde. We kunnen geen one-size-fits-all aanpak hanteren. Daarom werken we zowel aanbod- als vraaggestuurd. Studenten kunnen tot de avond voor de les aangeven waarover ze willen leren - misschien iets waar ze op hun werk tegenaan zijn gelopen. Wij passen ons daarop aan. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat we gastcolleges organiseren van een pijnverpleegkundige, diabetesverpleegkundige of neuroloog. Maar ons team heeft ook een schat aan kennis en ervaring."
Naast haar rol als leerkracht en programmamanager bij Zadkine werkt Gezina bijvoorbeeld ook tien uur per week als verpleegkundige palliatieve zorg in een hospice in Spijkenisse. "Iedereen in ons team staat met één been in het veld," legt ze uit. "We voelen ons eigenlijk een beetje verplicht om dat voor onze studenten te doen. De gezondheidszorg ontwikkelt zich zo snel."
De studenten hebben zeer uiteenlopende achtergronden. Sommige nieuwkomers hebben geen eerdere ervaring in de gezondheidszorg, maar komen uit sectoren als het bankwezen of de hypotheeksector. Zij hebben de schoonheid van dit werk gezien door ervaringen met zorgverlening. Anderen komen uit de ouderenzorg. Er zijn tandartsassistenten bij en zelfs een ambulancechauffeur. Door deze diversiteit kunnen studenten ook van elkaar leren, zegt Gezina.
Een mbo-opleiding duurt meestal twee jaar. Maar omdat de lessen vijftig weken per jaar duren, kunnen studenten de opleiding in slechts anderhalf jaar afronden. Dankzij de flexibele structuur is een nog hoger tempo mogelijk. Esmay Grootveld (26) voltooide haar opleiding in slechts negen maanden.
Ze werkte al enkele jaren in de gehandicaptenzorg bij Zuidwesterwoningen in Hellevoetsluis. "Ik heb lang als verzorgende gewerkt. De liefde die ik van deze mensen krijg... die is zo puur. Deze plek voelt als mijn tweede thuis," legt ze uit. "Maar ik wilde meer. Ik hoorde over de flexibele Verzorgende IG-opleiding en dat was voor mij de perfecte kans."
Samen met Gezina maakte ze een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP), waarin al haar eerdere certificaten en ervaring in kaart werden gebracht. Op basis daarvan kon ze haar eigen studietempo bepalen - en dat was snel. "Als ik ergens aan begin, wil ik het zo snel mogelijk afmaken," lacht Esmay. "Misschien een beetje te snel... Ik moest vaak achter mijn docenten aanrennen. Maar ze waren geweldig! Ze deden alles voor me. Ze kijken naar wat je kunt en wie je bent als persoon."

Niet alleen Zadkine maar ook Zuidwester speelde een cruciale rol om Esmay te helpen haar doelen snel te bereiken. "Ik kreeg enorme steun van mijn collega's en mijn zorgmanager. En Zuidwester financierde het programma via mijn zorgbudget."
Ze was zo onder de indruk dat ze nu een soort ambassadeur voor het programma is geworden. "Ik probeer zoveel mogelijk collega's aan te moedigen om zich in te schrijven. Onze cliënten hebben veel verpleegkundige handelingen nodig, van sondevoeding en zuurstoftoediening tot katheterisatie en blaasspoeling. Je komt het allemaal tegen."
Esmay Grootveld heeft advies voor mensen die het flexibele Floow-programma overwegen: "Je moet goed georganiseerd zijn en je mannetje kunnen staan. Soms moet je voor jezelf opkomen om je leerdoelen te bereiken."
Esmay's reis is slechts een succesverhaal. De combinatie van het Floow-platform en de aanpak van Zadkine krijgt steeds meer voet aan de grond in de regio Rijnmond. "De sector schreeuwt hier om", zegt Gezina Trouw.
"Er wordt vaak gezegd dat 'training het nieuwe werven is'. In dat geval moeten organisaties in de gezondheidszorg niet verder zoeken. Ze kunnen meer mensen opleiden, sneller gekwalificeerde professionals krijgen en de continuïteit binnen hun organisatie verbeteren."